Плошча Свабоды. Дом №4.
Будынак былога Гасьціннага двара XVIII-XX ст.

Комплекс Гасьціннага двара з манастырамі бернардзінак і бернардзінаў у Верхнім горадзе (плошча Свабоды). Сярэдзіна ХІХ стагодззя. (В.І.Каляда "Мінск. Учора і сёння", Мінск, "Беларусь", 1998)

Будынак былога Гасьціннага двара XVIII-XX ст на Саборнай плошчы (Свабоды). У 1909 годзе была праведзена самая буйная рэканструкція будынкаў, быў дабудаваны трэці паверх і дэкор фасадаў быў апрацаваны ў стылі мадэрн. У ім размяшчаліся Азова-Данскі банк, купецкі клюб, аптэка і крамы.
а) фота з кнігі В.М.Целеш - альбом "Гарады Беларусі на старых паштоўках", Менск "Беларусь" 2001;
б) фота Федзюковіч Юрась, 2008 год.

Адміністратыўны будынак (Менскі купечаскі клюб. Гасьцінны двор.)
а) паштоўка пачатку ХХ стагодзьзя;
б) фота Федзюковіч Юрась, 2010 год.

Плошча Свабоды, справа дом №4. Дамоў на пярэднем плане ўжо не існуе. Паштоўка пачатку 20-га стагодззя. (У.Ліхадзедаў, "Мінск. Падарожжа ў часе", Мінск, Тэхналёгія, 2008г.)

Прышлі саветы, і павесілі вялікую зорку. Здымак даваенны. (У.Ліхадзедаў, "Мінск. Падарожжа ў часе", Мінск, Тэхналёгія, 2008г.)

У часе вайны немцы тэж выкарыстоўвалі гэты будынак. Толькі на сьцяне іншыя выявы і сымбалі. Сьцены, насамрэч, ня брудныя, а спецыяльна пафарбаваны ў дымны колер, каб знізіць бачнасьць пры бамбёжках.

Выгляд прыблізна з таго месца, дзе пачынаецца сучасная лесьвіца, вядучая да Нямігі. а) 1-я палова 1960-х гг.
б) news.tut.by, 2012 год

Позірк на комплекс былога Вялікага гасьцінага двара з боку вул. Бакуніна. Аб'ёмы, назіраныя на здымку ў цэнтры і злева, з'явіліся ў пасьляваенны час. Яны ўшчыльную прымыкаюць да старой часткі архітэктурнай кампазіцыі (справа). У адной плоскасьці з яе бакавым прасьценкам калісьці ўзвышалася зробленая з цэглы пячная труба (разабраная пасьля вайны). 
У ходзе апошняй рэканструкцыі задні фасад будынка быў карэнным чынам зменены. Пасьляваенны трохпавярховы корпус быў перароблены ў двухпавярховы "палац" з калонамі. А затым, менш за 10 гадоў таму, трохпавярховую частку з правай частцы здымка ператварылі ў чатырохпавярховую - стала адпавядаць таму, як было сто гадоў таму.
а) 1-я палова 1960-х гг.
б) news.tut.by, 2012 год